• Światowy Dzień Walki z Depresją

      • 23.02.2023 12:46
      • 23 lutego obchodzimy Światowy Dzień Walki z Depresją. Warto przypomnieć, iż na tą podstępną chorobę coraz częściej zapadają młodzi ludzie. Czym jest depresja dzieci i młodzieży? To coś więcej niż smutek …

        Do gabinetu psychologa z coraz większą śmiałością zaglądają młodzi ludzie, chłopcy i dziewczęta w okresie dojrzewania, którzy potrzebują wsparcia w zrozumieniu tego, co dzieje się w ich wewnętrznym i zewnętrznym świecie. A dzieje się dużo. Do tej pory dorastali w cieniu dorosłych, „prowadzeni przez nich za rękę”, mało samodzielni, mogący liczyć na pomoc mamy i taty (w najlepszym przypadku). Jednak nagle stają przed wyzwaniami, którymi trudno im sprostać. Okres wczesnej adolescencji to bardzo burzliwy czas, czas przemian zarówno tych fizycznych, ale również moment kształtowania własnej tożsamości, wyboru drogi życiowej, stawania się bardziej dorosłym, samodzielnym, decyzyjnym młodym człowiekiem. Nastolatek nawiązuje pierwsze relacje, co niejednokrotnie wiąże się z wątpliwościami co do własnej atrakcyjności. Pozycja w grupie rówieśniczej decyduje o jego samoocenie, samoakceptacji, stąd też zaczyna większa wagę przywiązywać do tego, co myślą o nim inni, bardziej skupia się na swoim wyglądzie zewnętrznym, dostosowuje do obowiązujących trendów. Orientuje się też, że wymagania wobec niego rosną i że przestaje być traktowany jak dziecko. To budzi zarówno dumę i chęć całkowitej niezależności, jak i lęk, czy sam sobie poradzi. Dla wielu nastolatków to trudny moment, gdyż rodzic w tym czasie zwykle wycofuje się, staje w cieniu, pozwala na inicjatywę, ale również wymaga. Przede wszystkim przestaje być w oczach dziecka idealnym, wszechmocnym dorosłym, nieomylnym autorytetem, który zawsze ma rację.

        Pojawienie się tak wielu nowych sytuacji i wyzwań wywołuje zamęt w życiu emocjonalnym, dlatego też nastrój nastolatka ulega ciągłym zmianom i wahaniom. Okresy smutku i poczucia beznadziei przeplatają się z momentami wielkiej euforii. Ta huśtawka emocjonalna stanowi normę rozwojową, kiedy to po okresie „burzy i naporu” wyłania się dojrzała osobowość. Przygnębienie i drażliwość nastolatka są naturalnym etapem separowania się od rodziców i osiągania niezależności, jednak kiedy zmienia się dotychczasowy wzorzec funkcjonowania dziecka, np. nastolatek przestaje się uczyć, ma zmienne nastroje, regularnie eksperymentuje z substancjami psychoaktywnymi, może to oznaczać, że jego zachowanie nie jest związane z trudnym i burzliwym okresem dorastania, ale może być objawem depresji młodzieńczej, która wymaga specjalistycznej pomocy.

        Objawy depresji u dzieci i młodzieży mogą odbiegać od tych, które zwykle kojarzą się z depresją dorosłych – smutkiem, przygnębieniem, apatią. Młody człowiek doświadczający zaburzeń nastroju staje się zazwyczaj drażliwy, na pierwszy plan wysuwa się złość, bunt, irytacja, czy też zachowania agresywne. Stąd też depresja u młodych osób często jest niedostrzegana lub mylona z innymi zaburzeniami. Rodzice i nauczyciele obserwując młodego człowieka, zwykle zauważają, że coś się dzieje z nim nie tak wówczas, gdy pogarszają się jego wyniki w nauce. Spada motywacja do wysiłku intelektualnego, pojawiają się słabsze oceny. Jednak depresja wiąże się z również licznymi innymi objawami, takimi jak:
        • lęk, poczucie winy, nadwrażliwość, negatywizm, obojętność
        • zaburzenia snu, łaknienia, męczliwość, bóle brzucha, głowy
        • nadwrażliwość na krytykę, trudności decyzyjne, myśli samobójcze, spadek koncentracji, zaniżenie samooceny, poczucie nieskuteczności, niechęć do nauki, niewywiązywanie się z obowiązków szkolnych
        • zachowania agresywne, wybuchowość, nadużywanie substancji, zachowania prowokacyjne i ryzykowne (bunt, agresja, autoagresja, wagary, ucieczki)
        • spadek zainteresowań, wycofanie z kontaktów społecznych, uciekanie w świat fantazji, czy też świat wirtualny.

        Przyczyn depresji należy upatrywać wśród wielu czynników, zarówno tkwiących w samym dziecku, jak również w jego otoczeniu rodzinnym, szkolnym, rówieśniczym oraz szerszym kontekście społecznym. Młodzi ludzie coraz częściej nie są w stanie sprostać wymaganiom, które stawia przed nimi współczesny świat. Zasadniczą rolę w rozwoju nastoletniej depresji odgrywają trudna sytuacja rodzinna (rozwód, utrata rodzica, zła sytuacja materialna, alkoholizm, przemoc) lub szkolna, w tym problemy szkolne, doświadczenie przemocy lub odrzucenia przez grupę rówieśniczą. Również nadmierne zaangażowanie rodziców w pracę lub inne aktywności, związane z brakiem czasu dla dziecka, jednocześnie ich zbyt wysokie oczekiwania względem niego najczęściej odgrywają kluczową rolę w rozwoju zaburzeń.

        Niezauważony w porę kryzys i stopniowy rozwój depresji jest bardzo niebezpieczny z uwagi na pojawiające się myśli samobójcze, które nierzadko przechodzą w konkretne plany oraz podejmowanie prób odebrania sobie życia. Młody człowiek pogrążony depresji nie widzi możliwości poradzenia sobie, przyszłość wydaje mu się niepewna, a ludzie zagrażający. Leczenie depresji u dzieci i młodzieży wymaga systemowych, specjalistycznych oddziaływań. Podobnie jak w przypadku dorosłych zaleca się psychoterapię indywidualną i/lub grupową, czasami niezbędne jest wprowadzenie farmakoterapii. Zdrowieniu sprzyja stabilne, wspierające środowisko rodzinne, stąd też niejednokrotnie specjalista poleca terapię całej rodziny w celu wzmocnienia lub odbudowania więzi z młodym człowiekiem, zmiany dotychczasowych zasad i zachowań. Rodzice, którzy zauważają objawy u swojego dziecka powinny skontaktować się z lekarzem psychiatrą, który będzie mógł właściwie ocenić stan psychiczny młodej osoby oraz zalecić odpowiednie metody leczenia.

        Agnieszka Bandura-Kopala - psycholog
      • Wróć do listy artykułów
    • Kontakty

      • Szkoła Podstawowa nr 2 im. J. Nojiego w Drezdenku
      • 95 762 06 05
      • 66-530 Drezdenko, plac Wolności 8

        Adres ESP: /SP2Drezdenko/SkrytkaESP
        Adres e-doręczeń: AE:PL-21279-66323-FDWTU-25

        NIP: 2810090355
        REGON: 367993057

        Inspektor Ochrony Danych:
        paragrafodadoz@wp.pl
        Poland
  • Galeria zdjęć

      brak danych